THỊT TRÂU/LỢN GÁC BẾP - ĐẶC SẢN NGƯỜI THÁI ĐEN

• 05 Dec, 2022
• 100 Xem

Nếu bạn đã quá quen thuộc với món thịt lợn luộc, lợn rang,… thì hãy thử trải nghiệm món thịt lợn gác bếp. Đây là một trong những món đặc sản của người Tây Bắc đã chiều lòng nhiều thực khách. So với thịt trâu gác bếp, lợn treo bếp cũng được đánh giá cao về độ thơm ngon, bổ dưỡng. 

Tìm hiểu về món thịt lợn gác bếp Tây Bắc

Thịt lợn gác bếp hay còn được gọi gọi là thịt hun khói. Đây là món ăn đặc sản nức tiếng của người dân các tỉnh Tây Bắc Việt Nam. Đặc biệt, thịt treo gác bếp của người Sơn La được đánh giá cao hơn rất nhiều so với các tỉnh Tây Bắc khác. Còn nói về người làm thịt chuẩn thì không nơi nào sánh bằng người Thái đen làm.

Từ ngàn đời nay, lợn gác bếp đã xuất hiện nên rất khó để xác định ai là người sáng tạo ra nó. Tuy nhiên, sự ra đời của món ăn là do từ những chuyến đi săn dài có nhiều thực phẩm, người dân cần tìm một phương án bảo quản để dự trữ thức ăn lâu hơn. Ngày ấy không có tủ lạnh nên phương án hữu hiệu nhất chính là làm thịt khô. Kể từ đó, các món thịt trâu, thịt lợn, thịt bò gác bếp đã ra đời.

Không giống với thịt bò hay thịt trâu, lợn gác bếp có hương vị thơm ngon đặc biệt. Bên ngoài là lớp thịt màu đen đậm, thớ dài và khi xé cũng không bị nát. Quan sát kỹ vẫn thấy có sự kết dính giữa các thớ thịt. Với thịt lợn ba chỉ gác bếp, lớp da và thịt nhạc sẽ chuyển sang màu bồ hóng, lớp mỡ chuyển màu trắng trong.

Hương vị của lợn gác bếp Tây Bắc rất riêng. Chỉ cần đưa lên mũi ngửi, bạn sẽ cảm được chút khói thoang thoảng còn vương trên miếng thịt. Cắn một miếng, vị ngọt, giòn và đậm đà len lỏi đánh thức từng khứu giác lẫn vị giác. Tuy có mỡ nhưng món ăn này lại không khiến người dùng cảm thấy bị ngấy.

Mặc dù có rất nhiều nơi làm thịt lợn gác bếp nhưng chỉ có ở vùng núi Tây Bắc, món ăn này mới thể hiện được hết tinh hoa văn hóa ẩm thực độc đáo của người Việt. Dưới đây là cách làm thịt lợn gác bếp chuẩn vị Tây Bắc:

Về khâu chuẩn bị nguyên liệu

Lựa chọn thịt để treo gác bếp cũng yêu cầu sự tỉ mỉ và kỹ lưỡng. Lợn được chọn là những con lợn mán cắp nách nuôi thả tự nhiên. Đồ ăn hoàn toàn từ thiên nhiên như rau củ nên thịt chắc, thơm và không có nhiều nước. Bên cạnh đó, trọng lượng của lợn làm thịt gác bếp cũng có những tiêu chuẩn riêng. Chỉ những con lợn  15 – 20kg mới được lấy thịt làm món ăn này. Bởi vì nếu lợn trưởng thành hoặc hơi già sẽ khiến thịt bị hao và dai.

Hiện có 2 loại thịt được chọn để đem hun khói đó là thịt thăn và thịt ba chỉ. Thịt lợn đen sau khi được mổ sẽ được lọc thành từng phần rõ ràng. Theo kinh nghiệm của người dân bản địa, miếng thịt nên cắt to để khi hun sẽ có miếng thịt ngon hơn. Nếu là thịt ba chỉ thì cần rửa sạch, cắt dọc và xẻ thành từng miếng rộng 3 ngón tay, dài một gang tay.

Ngoài thịt lợn, gia vị cũng là yếu tố quyết định tới sự thành công của món đặc sản. Đó là những nguyên liệu đặc trưng của rừng già như gừng, tỏi, ớt, hạt dổi, mắc khén.

Về cách chế biến thịt lợn hun khói

Sau khi đã chế biến thịt lợn xong, người dân sẽ tiến hành ướp thịt bằng những nguyên liệu riêng. Đầu tiên là xát muối, bóp rượu thịt và ủ trộn các loại gia vị đã giã nhỏ.Tiếp đó là ủ trong 3 – 4 ngày phụ thuộc vào tình hình thời tiết, nhiệt độ và kinh nghiệm của từng người làm.

Sau khi các miếng thịt đã thấm đẫm gia vị sẽ được xiên vào các thanh tre vót nhọn. Các xiên thịt được xếp gọn gàng lên bếp để hun. Kinh nghiệm của người dân Tây Bắc đó là không nên gác thịt gần bếp hun vì nó sẽ làm thịt nhanh chín, dễ cháy và không thấm đều bên trong. Ngoài ra, gác cao quá cũng không nên vì khi không đủ nhiệt, thịt lợn dễ bị ẩm mốc.

Thời gian để hun thịt trên bếp dài hay ngắn phụ thuộc vào từng người chế biến. Loại củi tốt nhất để mang tới vị ngon cho thịt hun khói đó là củi mọc trên núi đá, lá ngải và bã mía khô.

Lưu ý: Trong quá trình làm thịt lợn gác bếp cần tránh đun lửa quá to vì sẽ làm cháy miếng thịt. Bên cạnh đó, lượng khói nhiều cũng có thể làm mất đi vị ngon của món ăn.

Không phải ai cũng biết thịt lợn gác bếp ăn như thế nào mới chuẩn, mới ngon. Để thưởng thức trọn vẹn vị ngon của món ăn này, bạn hãy tham khảo ngay 5 cách dưới đây:

Ăn thịt lợn treo bếp trực tiếp

Thịt lợn gác bếp hoàn toàn có thể ăn trực tiếp mà không cần qua bất cứ một bước chế biến nào. Đây cũng là cách giúp bạn thưởng thức được vị ngon thuần chất nhất.

Để ăn, bạn chỉ cần xé nhỏ miếng thịt sao cho vừa miệng. Nếu thích ăn cay, bạn có thể chấm thêm muối ớt, tương ớt hoặc chẩm chéo.

Trong trường hợp bảo quản thịt lợn treo bếp trong tỏ động, bạn cũng chỉ cần rã đông tự nhiên miếng thịt khoảng nửa tiếng. Nếu muốn miếng thịt mềm hơn, bạn có thể dùng chày để giã nhẹ. Đặc biệt, để tăng vị ngon cho món thịt, bạn có thể vắt thêm chút chanh để ăn cùng.

Chế biến lợn gác bếp kiểu truyền thống

Bạn có thể thưởng thức thịt lợn hun khói kiểu truyền thống của người Tây Bắc bằng cách vùi miếng thịt vào trong bếp tro nóng. Hãy chờ đợi khoảng 15 – 20 phút rồi bỏ ra ngoài. Lúc này, miếng thịt sẽ nóng, mềm và dễ xé nhỏ. Khi ăn, bạn có thể thưởng thức cùng với cơm nếp nóng.

Hấp cách thủy thịt hun khói

Nếu bạn muốn thưởng thức thịt lợn gác bếp với miếng thịt mềm hơn thì hãy thử hấp cách thủy. Nước nóng sẽ có tác dụng làm thịt mềm và không ảnh hưởng tới mùi vị của món ăn.

Cách hấp chuẩn như sau: Bạn hãy đặt xửng hấp lên trên bếp, đun nước phía dưới sôi thì mới cho thịt gác bếp vào. Hãy để lửa vừa trong khoảng 3 – 4 phút cho thịt mềm đều. Cuối cùng là cho thịt ra, xé nhỏ và thưởng thức. Nếu không có xửng, bạn có thể hấp bằng nồi cơm điện. Lưu ý, khi hấp cách thủy nên tránh để nước rơi vào thịt vì có thể khiến hương vị của món ăn bị mất đi.

Chế biến thịt gác bếp với lò vi sóng

Để tiết kiệm thời gian và giúp việc chế biến trở nên đơn giản, bạn có thể sử dụng lò vi sóng để làm mềm thịt lợn treo bếp. Cách làm như sau:

Bạn chỉ cần đặt miếng thịt vào trong khoang lò, điều chỉnh nhiệt ở ngưỡng 100 độ C. Sau đó, hãy hẹn giờ quay thịt trong khoảng 3 – 4 phút. Cuối cùng, bạn chỉ cần xé thịt nhỏ và thưởng thức. Tương tự như các cách ăn khác, bạn có thể chấm tương ớt hoặc chẩm chéo và vắt thêm chanh để tăng vị ngon cho món ăn nhé.

Thịt lợn treo bếp xào tỏi tươi

Để tạo vị ngon mới lạ hơn, bạn có thể thưởng thức thịt lợn gác bếp xào với tỏi tươi. Cách làm như sau:

Đầu tiên, bạn hãy hấp cách thủy thịt lợn treo bếp để thịt mềm và ẩm hơn. Sau đó dùng chày giã nhẹ để quá trình xé thịt thêm dễ dàng. Lưu ý, khi xé thịt, nên xé với khổ to hơn một chút, không xé nhỏ như cách ăn trực tiếp.

Tiếp theo, bạn hãy đặt chảo lên bếp, cho dầu ăn và tỏi vào phi thơm. Khi tỏi đã vàng thơm đều, bạn hãy cho thịt lợn và rượu, gừng vào để đảo.

Cuối cùng, bạn hãy nêm thêm gia vị sao cho món ăn vừa miệng nhất. Món ăn này có thể ăn với cơm hoặc làm đồ nhắm rượu đều cực kỳ phù hợp.

Giá thịt lợn khô gác bếp bao nhiêu tiền luôn là vấn đề được nhiều người dùng quan tâm. Bởi vì thị trường hiện nay báo rất nhiều mức giá khác nhau. Giữa các nhà phân phối lại có sự chênh lệch rất lớn, thậm chí là gấp 2, gấp 3. Vậy giá chuẩn 1kg thịt lợn gác bếp bao nhiêu tiền?

Để làm ra một 1kg thịt lợn treo bếp khô sẽ cần tới 2.5 – 3kg thịt lợn tươi. Do đó, giá lợn gác bếp đắt cũng là điều dễ hiểu. Thị trường hiện nay đang bán thịt lợn gác bếp dao động khoảng 400.000 VNĐ – 600.000 VNĐ/kg. Mức giá này sẽ có sự thay đổi dựa vào giá thịt tươi trên thị trường và tùy đơn vị cung cấp.

Với những địa chỉ bán lợn gác bếp với giá chỉ khoảng 200.000 VNĐ, bạn nên cảnh giác vì có thể nguồn gốc thịt này sẽ không đảm bảo. Thịt kém chất lượng không chỉ ảnh hưởng tới vị ngon của món ăn mà còn tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng sức khỏe.

Mua thịt lợn gác bếp ở đâu đảm bảo chất lượng?

Là món ăn thơm ngon, giàu dinh dưỡng nên thịt lợn gác bếp được nhiều người ưa chuộng. Thế nhưng không phải địa chỉ nào cũng cung cấp thịt lợn treo bếp chuẩn vị Tây Bắc. Vậy nên mua ở đâu để được an tâm về chất lượng, đồng thời đảm bảo giá cả hợp lý nhất?

Bạn có thể tham khảo mua thịt lợn treo bếp tại đây, Là địa chỉ chuyên cung cấp đặc sản của người Tây Bắc, chúng tôi liên kết với các bản làng để sản xuất ra những đồ ăn ngon và chuẩn vị truyền thống. Toàn bộ món ăn đều được làm thủ công, nguyên liệu chuẩn sạch nên cả hương vị lẫn giá thành đều được đảm bảo tốt nhất.

Bài viết trên đã cùng bạn khám phá mọi điều về đặc sản thịt lợn gác bếp vùng Tây Bắc. Nếu có nhu cầu mua sản phẩm để ăn hoặc làm quà biếu tặng, bạn hãy mua ngay nhé